Nr. kat.: .
Tytuł: Medal - pamiątka Konstytucji marcowej 1921 r.
Autor: Jan Raszka
Datowanie: 1921
Wymiary: .
Opis: Konstytucja Marcowa z 1921 r., pierwsza nowoczesna tego typu ustawa w niepodległej Polsce, została upamiętniona poprzez wybicie medalu odnoszącego się do tego wydarzenia. Brązowy medal o średnicy 5 cm powstał w 1921 roku w pracowni, a właściwie „Fabryce i sztancowni galanterii metalowej” medaliera Józefa Chylińskiego, mieszczącej się przy ulicy Kaleńskiej nr 5 w Warszawie Projekt medalu jest dziełem wybitnego polskiego rzeźbiarza i medaliera, nazywanego „rzeźbiarzem Legionów Polskich”, Jana Raszki. Medal upamiętniający Konstytucję Marcową na awersie mieści scenę hołdu składanego tronującej Marii z Dzieciątkiem. W przyklęku widzimy przedstawicieli trzech stanów: chłopa dzierżącego kosę, robotnika z młotem i szlachcica z czapką w dłoniach. Całej scenie patronuje piastowski orzeł. Rewers wypełnia ozdobna tablica ujęta w rózgi liktorskie, na której widnieje tekst majuskułą: Na pamiątkę uchwalenia Konstytucji 17 marca 1921. Jan Raszka urodził się w 1871 roku w Ropicy (Śląsk Cieszyński), w rodzinie wyznania ewangelickiego. W latach 1892-99 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu - początkowo malarstwo, od 1897 rzeźbę. Jego talent dosyć szybko został zauważony i doceniony Wiedniu. Mimo to w 1902 roku Raszka przeniósł się do Krakowa, z którym to miastem na stałe połączył swój los. Po przyjeździe został zatrudniony przy pracach restauracyjnych na Wawelu, równocześnie zostając wykładowcą rysunku i rzeźby na Wydziale Przemysłu Artystycznego w Wyższej Szkole Przemysłowej. W 1916 został przydzielony do Głównej Komendy Legionów. Jako "rzeźbiarz wojenny" i "tytularny chorąży Legionów", stał się wykonawcą wielu plakiet, medalionów i medali. W związku z tą funkcją często przebywał w strefie przyfrontowej. Za swoją pracę w okresie wojennym został odznaczony Medalem Niepodległości. Po wojnie wznowił działalność pedagogiczną angażując się równocześnie w szereg przedsięwzięć społecznych i artystycznych. Za polską ekspozycję na paryskiej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w 1925 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim francuskiego Orderu Legii Honorowej. Jako uczestnik licznych wystaw swoimi pracami na stałe zapisał się w życiu artystycznym przedwojennej Polski. Niestety duża część jego dzieł zaginęła. Oprócz drobnej plastyki w kręgu jego zainteresowań znalazły się liczne projekty pomników, tablic, rzeźb architektonicznych oraz wyposażeń obiektów sakralnych. Lata drugiej wojny spędził w Krakowie, gdzie też zmarł 23 listopada 1945 r. (mk)