Opis: |
Fotografia ślubna Jadwigi i Stanisława Balewskich trafiła do zbiorów Domu „Gazety Olsztyńskiej” w 1994 r. Należy ona do zespołu pamiątek po Bronisławie Chabowskim, nauczycielu szkół polskich na Warmii w latach 1929-1934, ofiarowanych przez jego syna – Zbigniewa – kompozytora i dyrygenta olsztyńskich chórów. Zdjęcie wykonano w 1923 r. w Sampławie, wsi należącej do ówczesnego powiatu lubawskiego, włączonego w granice Polski na mocy traktatu wersalskiego. Obok panny młodej stoi jej siostra Małgorzata z mężem Bronisławem Chabowskim. Poniżej siedzą rodzice Małgorzaty i Jadwigi – Wanda i Józef Sadowscy, a po prawej stronie fotografii widać rodzinę Balewskich.
Bronisław Chabowski pracował w sampławskiej szkole katolickiej od 1920 do 1929 r. Był również organistą w miejscowym kościele i dyrygował chórem Towarzystwa Śpiewu. Współpracował także z Towarzystwem Młodzieży oraz przewodniczył Towarzystwu Wojaków i Powstańców oraz Kołu Ligi Obrony. W 1929 r. Związek Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech złożył mu propozycję podjęcia pracy w szkolnictwie polskim na terenie państwa Niemieckiego. Pod koniec roku Chabowski przybył na Warmię i 11 grudnia objął posadę nauczyciela szkoły polskiej w Gietrzwałdzie. Wkrótce przystąpił też do pracy społecznej. Kierował chórem oraz amatorskim zespołem teatralnym. Wspólnie z żoną wspierał ubogą ludność a także organizował dla dzieci i młodzieży kolonie letnie oraz wycieczki do Polski. Małgorzata prowadziła też naukę robótek ręcznych dla dziewcząt. Po zamknięciu szkoły w Gietrzwałdzie 16 października 1933 r., Chabowski został przeniesiony do szkoły w Stanclewie. Tu reaktywował chór mieszany i został jego dyrygentem. Organizował też uczniowskie występy teatralne, dbał o rozwój czytelnictwa polskich książek. 6 lipca 1934 r., na skutek działań lokalnej administracji, odebrano mu prawo nauczania na terenie Prus. Taki los spotykał wówczas wielu aktywnych i wartościowych nauczycieli szkół polskich na Warmii. Po powrocie do Polski B. Chabowski osiedlił się w Brodnicy, gdzie pracował jako nauczyciel do wybuchu II wojny światowej. W grudniu 1941 r., po aresztowaniu przez gestapo, został osadzony w obozie koncentracyjnym Stutthof. Zwolniony w stanie beznadziejnym, zmarł 30 kwietnia 1942 r.
|