Opis: |
Pojawienie się w obiegu ilustrowanej karty pocztowej wpłynęło na zmianę jej formalnego oblicza. Wkraczająca na powierzchnię awersu ilustracja, coraz bardziej zawężała miejsce przeznaczone pierwotnie w całości na korespondencję. W 1905 r. Światowy Związek Pocztowy znormalizował wygląd obu stron pocztówki, wprowadzając pionowy podział rewersu na dwie strefy – po prawej z przeznaczeniem na adres odbiorcy i po lewej – na korespondencję. Do ilustrowania najstarszych pocztówek stosowano oryginalne techniki graficzne – litografię, drzeworyt i staloryt jednak upowszechnienie fotografii wpłynęło na rozwój technik umożliwiających wykorzystanie zdjęć do wysokonakładowego powielania ich drukarskich reprodukcji. Często także zwykłe fotografie naklejono na usztywniający je karton.
W krótkim czasie po przyjęciu karty pocztowej do obiegu powszechnego, pojawiły się różne terminy na jej określenie: w języku niemieckim Correspondenz-Karte i Postkarte, zaś w polskim odkrytka i karta korespondencyjna. W 1900 r. w Krakowie ogłoszono konkurs na najtrafniejszą, jednowyrazową nazwę karty pocztowej. Zgłoszono ponad 100 propozycji, m.in. bezkopertka, jawka, latawiec, listowstręt, niezalepka. Zwyciężyła nazwa „pocztówka”, której pomysłodawcą był Henryk Sienkiewicz.
Prezentowany dziś obiekt przedstawia typowy przykład kartki sprzed reformy pocztowej. Ponad połowa awersu zapełniona jest miniaturowymi ilustracjami wydrukowanymi w technice barwnej litografii, a pozostałą jego część zajmuje korespondencja. Jak wynika z ostemplowania, pocztówkę wysłano 15 sierpnia 1900 r. z Nakła nad Notecią do Frameries, miasta w walońskiej prowincji Hainaut na terenie Belgii.
Awersowe ilustracje prezentują sześć widoków z Olsztyna. Pierwszy z nich to skrzyżowanie ulic: 1 Maja (Guttstädterstrasse) z widocznym fragmentem cmentarza – obecnie placem Jana Pawła II oraz Seweryna Pieniężnego (Wilhemstrasse), 11 listopada (Zeppelinstrasse) i alei Marszałka Józefa Piłsudskiego (Kleebergerstrasse). Następny przedstawia ul. Dąbrowszczaków (Kaiserstrasse), a cztery pozostałe ukazują pojedyncze obiekty. Są to reprezentacyjne gmachy: Sądu Ziemskiego, zarządu kolei przy ul. Partyzantów (Bahnhofstrasse) i gimnazjum męskiego przy ul. Adama Mickiewicza (Schillerstrasse) oraz pomnik żołnierza pruskiego odsłonięty w 1895 r.
Pocztówka została wydana przez znaną olsztyńską firmę Wilhelma Ernsta Haricha, która zleciła druk zakładowi litograficznemu Bruno Bürger&Ottilie w Lipsku.
|