| Opis: |
W zbiorach Muzeum Warmii i Mazur znajduje się rosyjska ikona Sądu Ostatecznego, która powstała w dobrym warsztacie malarskim w XIX w. Jest interesująca pod względem artystycznym, technologicznym, a przede wszystkim ikonograficznym. Obraz o złożonych, wielowątkowych treściach zbudowany jest z wielu scen w układzie strefowym. Centralną postacią jest Chrystus zasiadający na tronie jako sędzia świata, ukazany w okrągłej mandorli. Adorują go Matka Boża i św. Jan Chrzciciel jako orędownicy za światem. Przy nich klęczą Adam i Ewa, pierwsi rodzice. Powyżej tej głównej kompozycji znajduje się strefa niebiańska wypełniona aniołami i różnymi scenami. Poniżej wyobrażone jest piekło i wszelkie męki jakich doznają grzesznicy, ale też raj, do którego wprowadzani są przez bramę zbawieni. W raju czekają na nich Matka Boża i siedzący patriarchowie- Jakub, Abraham i Izaak (przedstawienie to zwane jest Łonem Abrahama). Środkiem wije się wąż grzechu, który u dołu wychodzi z paszczy potwora w rzece ognistej.
Ikonografia Sądu Ostatecznego ukształtowała się w sztuce bizantyńskiej po okresie ikonoklazmu (XI-XII w.). Przedstawienie to weszło w system programu malowideł ściennych w świątyniach zarówno na chrześcijańskim Wschodzie, jak też Zachodzie, gdzie scenę umieszczano na ścianie zachodniej lub północnej. Scena ta była też głównym tematem tympanonów portali kościołów romańskich. Ikony Sądu Ostatecznego zaczęto malować w XII w.
Ideą przedstawień tego typu jest zobrazowanie, co czeka ludzi po śmierci, w sposób jak najbardziej przemawiający do wyobraźni oglądającego. Główna jednak myśl tych wszystkich złożonych wyobrażeń jest taka, że Mors est ianua vitae (Śmierć jest bramą życia) pod warunkiem odwrócenia się od grzechu.
|
