| Nr. kat.: | M-1387-OMO |
|---|---|
| Tytuł: | Zegar słoneczny poziomy i księżycowy |
| Autor: | zegarmistrz: Ignacy Manuwir lub Mauenwier? |
| Datowanie: | Wilno, 1787 r. |
| Wymiary: | 2800 mm x 284 mm |
| Opis: | Zegar słoneczny poziomy i księżycowy z herbami rodu Mążyńskich i Buczyńskich z Wilna Zegar słoneczny poziomy i księżycowy wykonany z cyny i ołowiu, montowany do podłoża wtórnego metalowego, z oryginalnymi otworami do mocowania pierwotnego, prawdopodobnie drewnianego. Odnaleziony na plebanii nieistniejącego dziś kościoła parafialnego w Kiernowie koło Wilna. Związany z rodami litewskimi Buczyńskich (może Daniela Buczyńskiego herbu Strzemię – szambelana Stanisława Augusta – i rodu Mążyńskich herbu Lis). Na ołowianej płycie wykreślono trzy zegary: słoneczny i dwa księżycowe. Wykres gnomiczny zegara słonecznego poziomego znajduje się w górnej części płyty. Z jego punktu początkowego wychodzą linie pełnych godzin biegnące do ich liczbowych oznaczeń ujętych w zdobioną ramkę z rzymskimi oznaczeniami godzin. Na przedłużeniu linii pełnych godzin zegara słonecznego wizerunki znaków zodiaku z datami granicznymi ujęte w linie z ornamentu z gwiazd. W punkcie przecięcia linii godzin 6. i 12. umieszczono trójkątny gnomom – wtórny. W górnej części tarczy zegarowej znajduje się graficzne przedstawienie herbu dwupolowego w podziale pionowym: w jednym strzemię, w drugim Lis. Na tarczy zegara sentencje w języku łacińskim. Napis u góry – „Wielkie imię Buczyńskich Najwyższy ogłosił / Na zaszczyt masz tu strzemię z nieba abyś nosił” Z prawej strony – „Z antenatów Mążyńskich. Lis herb tryumfuje / Dowód jasny, gdy tenze w herbie im hołduje" Z lewej strony – „Nie miej Litwo bronna żadnej odtąd trwogi / Na obronę ojczyzny ma ta strzała rogi” Na dole – „W tym kompasie momenta, kwadranse, godziny / Niech rotmistrzom skazują sukcesów nowiny” Niżej data oraz sygnatura złotnika – bliżej niezidentyfikowanego Ignacego Manuwir lub Mauewir? Anno dni 1787. maji 16.d.inven.delin.sculp.j.J.M.K.W.M Ryte i grawerowane zdobienia oraz napisy wyraźne i czytelne. Zegar został dokładnie opisany w książce Władysława Syrokomli „Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna”, s. 71 i 72. |
- Powiązane kolekcje:
- Narzędzia miernicze i astronomiczne
- Powiązane kategorie:
- Sztuka->Rzemiosło artystyczne
Media:
-
Obiekt zakupiony w ramach programu KOLEKCJE 2016
Priorytet Kolekcje muzealne
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego
