Opis: |
Sala różowa zaczyna naszą prezentację wystawy pod tytułem „Okruchy przeszłości. Pamiątki z pruskich dworów” i jest poświęcona pamiątkom po dwóch najważniejszych rodach szlachty pruskiej: zu Dohna i von Dönhoff.
Początki pruskiej linii Dohnów sięgają XV wieku, a jej protoplastą był Stanislaus, jeden z krzyżackich rycerzy-najemników, który za swoją służbę otrzymał ziemię.
Pierwsze dobra Dohnów obejmowały wsie Ławki (niem. Lauck) i Markowo (niem. Reichertswalde) z czasem były rozszerzane o kolejne ziemie m.in. w Wilczętach (niem. Deutschendorf), Karwinach (niem. Karwinden), Słobitach (niem. Schlobitten), Gładyszach (niem. Schlodien), Morągu (niem. Mohrungen), dochodząc do blisko 100 majątków.
Dohnowie uczestniczyli w życiu najważniejszych dworów w Europie. Angażowali się politycznie, służyli w armiach, utrzymywali stosunki towarzyskie, zawierali małżeństwa. Nawiązywali kontakty z artystami, a dzięki temu do pruskich majątków rodzinnych wypełnionych cennymi meblami, porcelaną, bogatymi księgozbiorami, trafiały też obrazy najlepszych europejskich malarzy takich jak bracia von Honthorst czy Pieter Nason, a same pałace były projektowane m.in. przez Jana de Bodta, architekta saskiego dworu.
Drugim znaczącym rodem pruskim była rodzina von Dönhoff, która od XV w. zamieszkiwała krzyżackie Inflanty. Po włączeniu tych terenów do Rzeczpospolitej w XVI w. należała do szeregów polskiej szlachty. Ernest Doenhoff dowodził piechotą w wiedeńskiej wyprawie Jana III Sobieskiego, Bogusław Ernest Doenhoff był między innymi generałem artylerii litewskiej, Magnus Ernest Doenhoff był gubernatorem Prus królewskich w czasach króla Władysława IV.
Pruska gałąź rodu wyodrębniła się w XVII wieku, a jej pierwszą siedzibą stał się pałac Friedrichstein (obecnie na terenie Obwodu Królewieckiego). Dönhoffowie rozszerzali swój majątek nabywając dobra m.in. w Kwitajnach (niem. Quittainen) i Drogoszach (niem. Dönhoffstatd).
Historii nie tworzyli jedynie mężczyźni. To kobiety tworzyły nastrój dworów, zajmowały się organizacją życia rodziny, a portret Marion von Doenhoff autorstwa Aleksandra Wołosa, powstały w 2004 roku nawiązuje do najnowszej, powojennej historii, w której ta wspaniała kobieta odegrała znaczącą rolę między innymi w sprawie pojednania polsko-niemieckiego.
|